Odwiedź Zakopane » Jak zachować się podczas burzy w górach?

Burze są jednym z najczęstszych zagrożeń występujących w okresie wiosenno-letnim w Tatrach. Jak się zachować podczas wyładowań atmosferycznych, a przede wszystkim jak ich unikać? Należy pamiętać o tym, że najwięcej wyładowań atmosferycznych występuje w godzinach południowych i popołudniowych. Dlatego też warto się poświęcić i wstać skoro świt, tak aby w godzinach najbardziej zagrożonych być już poniżej partii szczytowych i grani.

Niezwykle istotną kwestią jest oczywiście sprawdzenie prognozy pogody przed wyjściem na szlak. W ten sposób możemy się dowiedzieć, na ile prawdopodobne jest tworzenie się komórek burzowych w danym rejonie i o której godzinie mogą się one tworzyć. Do tych informacji, a także własnej sprawności poruszania się po górach dostosować należy trasę wędrówki. Również w trakcie wycieczki, mając dostęp do Internetu, na bieżąco sprawdzać możemy na specjalnych radarach, czy w okolicy nie występują już opady deszczu lub burze.

Szczególnie przydatne mogą być linki do portali burzowych:  blitzortung.org oraz lightningmaps.org

Jak się jednak zachować, gdy już zastanie nas burza? Przede wszystkim, należy zachować spokój. Panika w takiej sytuacji jest najgorszym możliwym doradcą. Ponadto jeżeli znajdujemy się na grani, koniecznie postarajmy się zejść niżej chociażby o 100 metrów. Podczas schodzenia wybierajmy stronę zawietrzną do nadchodzącej burzy, gdyż po drugiej stronie wyładowania będą występować także poniżej linii grzbietu. Kiedy znajdziemy się już w miarę bezpiecznym miejscu, z dala od łańcuchów i innych sztucznych ułatwień metalowych, należy kucnąć, najlepiej na plecaku, gdyż ten odizoluje nas od podłoża, po którym może przechodzić wyładowanie wtórne. Aby uniknąć wytworzenia napięcia krokowego należy złączyć nogi. Jeżeli jesteśmy większą grupą koniecznie należy rozproszyć się po terenie, unikając oczywiście drzew.

Kolejną wskazówką jest to, aby odsunąć się na bezpieczną odległość od skał. Jeśli poruszasz się w skalistym terenie i decydujesz się przeczekać burzę zachowaj od skały minimum 1 metr odstępu. Natomiast jeśli skały znajdują się bezpośrednio nad Twoją głową nawet 3 metry odstępu. To porady dotyczące trekkingu. Natomiast nieco inaczej wygląda sytuacja podczas wspinaczki. Priorytetem jest by możliwie szybko się wycofać, jednak kiedy burza rozpęta się na dobre należy przerwać zjazd. Wynika to z tego, że piorun może przejść po linie i porazić wspinacza. Jedyną możliwością jest wtedy przeczekanie na skalnej półce z zachowaniem ostrożności, odległości od skały i punktów asekuracyjnych.

Gdy spotka Cię burza w górach ciężko uniknąć cieków wodnych. Jeśli wędrujesz w skalnym terenie, woda może spływać niemal wszędzie. Szczególnie niebezpieczne są żleby, które w trakcie deszczu przeobrażają się w koryta o wartkim prądzie. Jeśli choć raz zdarzyło Ci się schodzić w takich warunkach w Tatrach, zapewne wiesz jak szybko przepełniają się one wodą.W niższych partiach szybko powstają kałuże. Woda stanowi doskonałe pole do przepływu ładunków elektrycznych. Z tego powodu należy trzymać od niej możliwie jak największy dystans. Dotyczy to nie tylko wody w skalnych żlebach, ale i strumieni, rzek oraz zbiorników wodnych.

Burza w górach przychodzi nagle, sytuacja na wysokości zmienia się znacznie bardziej dynamicznie. Za pierwszym razem zadziwi Cię, jak głośne mogą być grzmoty. Dźwięk odbijany od skał dociera do uszu ze zwiększoną siłą. Gdy zdarzy się, że w trakcie burzy przebywasz na grani, w eksponowanym miejscu, najlepszym rozwiązaniem jest jak najszybsze zejście niżej. Szybkie, ale jednocześnie rozważne. W trakcie ulewy skały są niezwykle śliskie i niewiele brakuje, by się przewrócić. Najlepszym rozwiązaniem jest oczywiście przeczekanie burzy w schronisku, jeśli masz taką możliwość. Gdy znajdujesz się na szlaku, zejdź z bardziej eksponowanego terenu i kucnij na plecaku lub karimacie, mając stopy złączone ze sobą. Unikaj zgłębień terenu, cieków wodnych oraz metalowych elementów. Zachowaj także bezpieczny odstęp od skały.

Jak pomóc osobie porażonej przez piorun?

Może zdarzyć się, że jeśli sami nie ucierpimy podczas burzy, piorun trafić może w osobę przebywającą niedaleko nas. Mamy wtedy obowiązek podjęcia próby pomocy takiej osobie. Posiadając podstawową wiedzę z zakresu pierwszej pomocy oraz reagując odpowiednio szybko, możemy uratować komuś życie. Jak zachować się w takiej sytuacji?

1. Sprawdź, czy poszkodowany znajduje się w bezpiecznym miejscu – nie leży w terenie stromym, narażonym na spadanie kamieni itp.

2. Sprawdź, czy poszkodowany jest przytomny

3. Zadzwoń po pomoc, wybierając numer 601 100 300 lub 112 i przekaż ratownikowi możliwie jak najdokładniejsze informacje odnośnie stanu poszkodowanego i miejsca wypadku

4. Jeśli poszkodowany oddycha, kontroluj jego stan i zabezpiecz go przed wychłodzeniem

5. Jeśli poszkodowany nie oddycha, rozpocznij akcję akcję reanimacyjną:

a) sprawdź, czy w jamie ustnej poszkodowanego nie ma żadnych przedmiotów (np. resztek jedzenia), jeśli są – wyjmij je

b) przybliż policzek do ust poszkodowanego, obserwując klatkę piersiową. Jeśli przez 10 sekund nie wyczujesz oddechu, rozepnij ubranie, połóż splecione obie dłonie na środku klatki piersiowej i rozpocznij masaż serca. Po serii 30 naciśnięć na klatkę piersiową udrożnij drogi oddechowe (odchylając lekko głowę do tyłu) i wykonaj 2 wdechy. Kontynuuj akcję reanimacyjną do momentu odzyskania oddechu przez poszkodowanego lub przybycia ratowników.

Każdego lata w Tatrach dochodzi do wypadków związanych z porażeniem piorunem. Wielu z nich dałoby się uniknąć, gdyby decyzja o przerwaniu wycieczki zapadła we właściwym czasie. Apelujemy – nie lekceważcie burzy w górach. Nie liczcie, że „przejdzie bokiem”, a piorun trafi gdzie indziej. Nie macie na to żadnego wpływu – w ułamku sekundy piorun może zabić Was lub Waszych towarzyszy. Pamiętajcie, że największą odwagą jest nie zdobycie szczytu, lecz umiejętność rezygnacji z niego.

/Kz,
Foto: Fotolia